دُبِی (به عربی: دبیّ) (به انگلیسی: Dubai) یکی از شهرهای کشور امارات متحده عربی است. این شهر در جنوب کشور ایران و در پیرامون خلیج فارس و در شبه جزیره عربستان قرار دارد. دبی بزرگترین شهر کشور امارات نیز میباشد.
نخستین اشارههای تاریخی در دبی از سال ۱۰۹۵ میلادی ثبت شدهاست و نخستین نشانههای شهرسازی در دبی به سال ۱۷۹۹ برمیگردد. دبی در سال ۱۸۳۳ به دست شیخ مکتوم بن بطی بن سهیل آل مکتوم به طور رسمی به عنوان یک شهر بنیان نهاده شد. جایگاه جغرافیایی مهم این شهر، باعث شد تا در قرن بیستم به یک بندر مهم تبدیل شود. در سال ۱۹۶۶ و با کشف نفت در دبی، دبی و کشور قطر تصمیم به راهاندازی یک واحد پولی جدید بنام «مجلس نقد قطر و دبی»، به جای «روپیهٔ خلیج» که پیش از این پول رایج بود گرفتند. کشف نفت منجر شد تا کارگران خارجی برای کار در این شهر به سرعت به آن نقل مکان کنند به طوری که در مدت بسیار کوتاهی ۳۰۰ درصد به جمعیت آن افزوده شد و آن را به یکی از منابع مهم جهانی نفت تبدیل کرد. دبی جدید از زمانی که بریتانیا آن را در سال ۱۹۷۱ ترک کرد شروع به شکل گرفتن کرد. در این زمان، دبی به همراه ابوظبی و ۴ شیخنشین دیگر کشور امارات متحده عربی را پایهگذاری کردند. یک سال بعد شیخنشین رأسالخیمه به کشور امارات پیوست اما قطر و بحرین تصمیم گرفتند که هرکدام یک کشور خودکفا باشند. در سال ۱۹۷۳ درهم امارات به عنوان واحد پولی رسمی امارات معرفی شد و به این ترتیب دبی و قطر اتحادیهٔ پولی بین خود را منحل کردند. در سال ۱۹۷۹ در یکی از محلههای دبی با نام جبل علی یک منطقهٔ آزاد تجاری ساخته شد که به شرکتهای خارجی اجازه واردات و صادرات بدون محدودیت را میداد. با شروع جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۰ سرمایهداران و تاجران پولها و داراییهای خود را از این شهر خارج کردند که باعث شد اوضاع اقتصادی این شهر برای مدتی بحرانی بشود اما با دگرگونی فضای سیاسی، دوباره رونق خود را به دست آورد.
امروزه دبی به عنوان یک شهر جهانی و بازرگانی موفق و مهم در منطقه جای خود را پیدا کردهاست. اگرچه اقتصاد دبی با صنعت نفت رشد کرد اما بیشتر درآمد دبی از منطقه آزاد جبل علی، فروش ملک به شهروندان خارجی در مناطق آزاد، اعطای اقامت، صدور دوباره کالا، ترانزیت مسافر و کالا و همچنین قسمت بزرگی نیز از گردشگری و دیگر خدمات مالی و بازرگانی تأمین میشود. دبی به تازگی توجه جهانیان را از راه ساخت و سازهای بزرگ و همینطور رویدادهای تفریحی و ورزشی هیجانانگیز به خود جلب کردهاست.
در سالهای پایانی دههٔ ۲۰۰۰ میلادی به خاطر بحرانهای مالی گسترده در جهان، ساخت و ساز املاک در دبی برای مدت ۳ سال با دشواری جدی روبهرو شد. هر چند دبی توانست بنا بر یک برنامه تدریجی و مداوم خود را بهبود بخشد. در سال ۲۰۱۲ دبی ۲۲مین شهر گرانقیمت جهان و گرانقیمتترین شهر خاورمیانه معرفی شد.
در سال ۲۰۱۳ دبی توانست حقِ داشتن و برگزاریِ اِکسپو ۲۰۲۰ را به دست آورد. اِکسپو سومین رویداد مهم دنیا پس جام جهانی فوتبال و المپیک است و به «المپیک کشورهت» مشهور است. این نخستین بار است که یک شهر از خاورمیانه توانست میزبانی این مهمترین نمایشگاه جهان را بهدستآورد. پیشبینیها نشان میدهد اکسپو ۲۰۲۰ برای دبی بیش از ۲۳ میلیارد دلار سود خواهد داشت. { شهرهای اطراف دوبی} ۱- از سمت شمال شهر دوبی اولین شهر شارجه است که این شیخ نشین بسیار شهر مذهبی است و حتی در هتلهای ان اجازه موسیقی زنده در ان را ندارند و از نظر اجاره منزل برای کسانی که ترافیک صبح شارجه به دوبی را به جون میخرند بسیار فرق دارد واز تظر اقتصادی بهتر. علی سامره و جواد نکونام از جمله بازیکنان ایرانی فوتبال بودند که در سالهای ۲۰۰۶–۲۰۰۷ درتیم الشارجه بازی میکردند. ۲- از سمت شمال بعد از شهر شارجه عجمان است. این شیخ نشین حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه رانندگی از دوبی فاصله دارد؛ و از نظر اجاره منزل از شارجه نیز ارزانتر است. مسعود شجاعی، جواد کاظمیان از جمله بازیکنانی بودند که حضور در این شهر و بازی در تیم عجمان را تجربه کردند. ۳- از سمت شمال عجمان که پشت سر گذاشته میشود شهر کوچک ام القوین است که جمعیت کمی در آنجا ساکن هستند در این شهر باشگاه فوتبال این شهر در لیگ دسته یک امارات حضور دارند. ۴- مسیر شمال را که ادامه دهید به شهر راس الخیمه میرسید که جمعیت قابل توجهی دارد و با شارجه برابری میکند. این شهر تا دوبی ۲ ساعت رانندگی زمان میبرد؛ که از ۲ مسیر آزاد راه الامارات مسیر مستقیم و سریع ان است و از راه مسیر شهری که دوبی به شارجه، عجمان، ام القوین و راس الخیمه است. این مسیر به دلیل داخل شهر بودن و وجود ترافیک ۳ ساعت زمان میبرد، رضا عنایتی، پژمان نوری، مازیار زارع، رجب زاده، از جمله بازیکنانی بودند که در تیم این شهر در لیگ امارات بازی میکردند. ۵. شهر الذید که در سمت شرق دوبی است و حدود ۳۰ دقیقه رانندگی از سمت جاده فرودگاه شارجه میباشد. شهری کوچک با یک میدان داخل شهر و مردمانی آرام. ۶- بعد از شهر الذید حدود ۹۰ کیلومتر تا شهر مسافی فاصله است به سمت شرق – شهر مسافی یک میدان کوچک دارد و اکثر جمعیت ان در همان نقطه ساکن هستند. در سمت چپ میدان باشگاه فوتبال المسافی هست که در لیگ یک امارات حضور دارد. نوید فریدی از بازیکنان ایرانی این تیم در سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۰۱۱ در این باشگاه حضور داشت. ۷- بعد از مسافی با ۳۰ دقیقه فاصله به فجیره میرسید. این شیخ نشین در زمینه دادو ستد با عمان بسیار فعال است به دلیل نزدیکی با عمان و وصل بودن به دریای عمان. ۸ – فجره به سمت شرق دریای عمان است و به سمت شمال شرقی که پیش میروید به شهر العروبی میرسید. این شهر شهر بسیار آرامی است و مردمانی بسیار میهمان نواز. این شهر نیز در لیگ یک امارات سالهاست که تیم دارد و بهشاد یاور زاده از جمله بازیکنان ایرانی ان شهر در سال ۲۰۱۰ بوده است.
محتویات
۱ ریشهٔ نام
۲ تاریخچه
۲.۱ حکومت قطر و دبی و مکران
۲.۲ فرمانروایان آل مکتوم حکام امارت دبی
۳ جغرافیا
۴ آبوهوا
۵ نوع حکومت و سیاست
۶ جمعیت، زبان و مذهب
۷ اقتصاد
۸ سبک معماری
۹ ترابری
۹.۱ مکران
۹.۲ هوایی
۹.۳ زمینی
۹.۴ خطوط مترو
۹.۵ دریایی
۱۰ فرهنگ
۱۱ گردشگری در دبی
۱۱.۱ جشنواره خرید دبی
۱۱.۲ گردشگری فرهنگی
۱۱.۳ مناطق گوناگون
۱۱.۴ پارکهای مهم شهر دبی
۱۱.۵ بازارها
۱۲ ورزش
۱۲.۱ پیشنهاد بازیهای المپیک ۲۰۲۴
۱۳ نگارخانه
۱۴ پانویس
۱۵ فهرست منابع
ریشهٔ نام
واژهٔ دوبی تازی شدهٔ واژهٔ «دو پی» پارسی است به معنی «دو بنیاد» که اشاره دارد به بنیاد شهر دوبی در دو سوی خور.
در دههٔ ۱۸۲۰ میلادی، دبی توسط مورخان بریتانیایی «الوصل» نامیده میشد.
به دلیل سنتهای شفاهی منطقه، تعداد کمی پرونده مربوط به فرهنگ تاریخی و
افسانهای دبی وجود دارد که به صورت نوشته درآمدهاست. به همین دلیل
ریشههای واژهٔ دبی در منابع عربی بسیار مورد مناقشه قرار دارد. به گفتهٔ
فدل هندهال (Fedel Handhal)، محقق تاریخ و فرهنگ امارات متحده عربی، کلمهٔ
دبی ممکن است از کلمهٔ «دَبا» تشکیل شده باشد که اشارهای به جریان آهستهٔ
رودخانهٔ قدیمی این شهر با نام خور است. همچنین احمد محمد عبید شاعر و محقق
نیز میگوید که ریشهٔ کلمهٔ دبی، دَبا است اما منظور از دبا نوعی ملخ
بودهاست.[۳]
تاریخچه
عکس خور دبی — دبی.jpg
دبی تا قبل از سال ۱۸۳۳ میلادی دهکدهای از توابع مشایخ ابوظبی بود، در سال ۱۸۳۳ شیخ مکتوم بن بطی آل مکتوم به همراه ۸۰۰ نفر از خویشاوندان و وابستگان و همراهان خود، از امارت ابوظبی به این دهکده کوچیدند و از آن تاریخ دوران حکمرانی قبیلهٔ آل مکتوم و تأسیس شیخنشین دبی آغاز شد. پیش از این تاریخ، دبی یک روستای کوچک بیش نبود و هیچ امتیازی نسبت به سایر روستاهای اطراف خود نداشت.
نسبت قبیلهٔ آل مکتوم به قبیلهٔ آل بوفلاسه یکی از فروع قبائل بزرگ (بنی
یاس) میرسد. اصل نام این قبیله از نام «فلاسه» (خواهر فلاح بن هلال
الیاسی جد آل نهیان) حکام امارت ابوظبی گرفته شدهاست. تاریخ نویسان چنین
نوشتهاند که «فلاسه» (خواهر فلاح آل نهیان) به ازدواج پسر عموی خود (راشد
بن عامر بن هلال الیاسی) درآمد و صاحب چند پسر شد که به (الرواشد) معروف
شدند. از آنجاییکه «فلاسه آل نهیان» شخصیت برجستهای بین عشیرهٔ خود بود و
از نفوذی قوی برخوردار بود، فرزندانش نام آل بوفلاسه برخود گرفتند و به
قبیلهٔ «آل بوفلاسه» مشهور شدند، نسب به نام مادرشان فلاسه آل نهیان.
قبیلهٔ بنی یاس از چند قبیلهٔ بزرگ تشکیل یافته بود و به نام «حلف بنی یاس»
(پیمان بنی یاس) معروف بود؛ که بیشتر آنان از قبیلهٔ «فضاعه» نوادگان و
عموزادگان یاس بودند، که جد مستقیم «آل نهیان» و «آل مکتوم» میباشد.
قبیلهٔ بنی یاس از نفوذ و تمیز خاصی در منطقه برخوردار بودند، و در قیام
اتحاد دولت امارات متحده عربی نقش مهمی داشتند.
حکومت قطر و دبی و مکران
بر خلاف اکثر امیرنشینهای امارات، حکومت این شهر با حکومت قطر در سال
۱۹۶۶ میلادی سکهای مشترک زدند که به نام « مجلس نقد قطر و دبی» معروف بود،
این «سکه» تا قبل از قیام دولت اتحاد امارات در این دوکشور رایج بودهاست.
دبی بندری گردشی با جاذبههای مدرن و بعضی جاذبههای تاریخی و طبیعی است.
حاکم این امارت، شیخ محمد بن راشد است و نایب حاکم شیخ حمدان بن راشد است.
شاید شهر دبی مهمترین شهر امارات باشد. بعد از امارت ابوظبی، پایتخت سیاسی
کشور امارات متحده عربی، دبی پایتخت تجارتی امارات به شمار میآید. از
جاذبههای این شهر: بازار طلا، جزایر مصنوعی و اماکن تاریخی است.
فرمانروایان آل مکتوم حکام امارت دبی
شیخنشین دبی توسط خانوادهٔ «آل مکتوم» تأسیس شد و تا به امروز نیز این خانواده بر آن حکومت میکنند. زنجیره مستقیم فرمانروایان آل مکتوم و مؤسسان امارت دبی عبارتند از:
مکتوم بن بطی آل مکتوم (۱۸۳۳–۱۸۵۲)
سعید بن بطی آل مکتوم (۱۸۵۲–۱۸۵۹)
حشر بن مکتوم آل مکتوم (۱۸۵۹–۱۸۸۶)
راشد بن مکتوم آل مکتوم (۱۸۸۶–۱۸۹۴)
مکتوم بن حشر آل مکتوم (۱۸۹۴–۱۹۰۶)
بطی بن سهیل آل مکتوم (۱۹۰۶–۱۹۱۲)
سعید بن مکتوم آل مکتوم (۱۹۱۲–۱۹۲۹)
راشد بن سعید آل مکتوم (۱۹۵۸–۱۹۹۰)
مکتوم بن راشد آل مکتوم (۱۹۹۰–۲۰۰۶)
محمد بن راشد آل مکتوم (۲۰۰۶ – تا امروز)
دبی مدرن با تلاش شیخ راشد بن سعید آل مکتوم (سالهای حکومت: ۱۹۵۸–۱۹۹۰)
شکل گرفت. در طی این سالیان دبی به صورت یک مرکز داد و ستد برای ایران و
هند و اینک به صورت پل ارتباطی داد و ستد در میان آفریقا و آسیای شرقی
میانه درآمدهاست. در سالهای جاری دبی به یک مکان مطمئن برای سرمایهگذاری
تبدیل شدهاست.
جغرافیا
بیشتر پایتختها و شهرهای مهم دارای پرواز مستقیم به دبی هستند. بیش از
۸۰ خط هوایی به فرودگاه بینالمللی دبی میرود و از آنجا برمیگردد که موجب
شده یکی از شلوغترین فرودگاههای دنیا شود.
آبوهوا
نوشتار اصلی: آبوهوای دبی
دبی دارای آب و هوا بسیار گرم و خشک میباشد. دبی در فصل تابستان بسیار گرم، پر باد و خشک است و به طور میانگین دارای دمایی در حدود ۴۰ درجهٔ سانتیگراد (۱۰۴ درجهٔ فارنهایت) در روز و ۳۰ درجهٔ سانتیگراد (۸۶ درجهٔ فارنهایت) در شب میباشد. همچنین در اغلب روزهای سال آسمانی آفتابی مشاهده میشود.
دبی در فصل زمستان نیز گرم است و به طور میانگین دارای دمای ۲۳ درجهٔ سانتیگراد (۷۳ درجهٔ فارنهایت) در روز و ۱۴ درجهٔ سانتیگراد (۵۷ درجهٔ فارنهایت) در شب میباشد.
میانگین بارش در دبی ۸۸٫۶ میلیمتر (۳٫۴۹ اینچ) در سال میباشد.[۴]
[نهفتن]دادههای اقلیم دبی (۲۰۰۸)
ماه ژانویه فوریه مارس آوریل مه ژوئن ژوئیه اوت سپتامبر اکتبر نوامبر دسامبر سال
میانگین بیشترین °C (°F) — — ۲۸٫۲
(۸۳) ۳۲٫۹
(۹۱) ۳۷٫۶
(۱۰۰) ۳۹٫۵
(۱۰۳) ۴۰٫۸
(۱۰۵) ۴۱٫۳
(۱۰۶) ۳۸٫۹
(۱۰۲) ۳۵٫۴
(۹۶) ۳۰٫۵
(۸۷) ۲۶٫۲
(۷۹) ۳۳٫۴
(۹۲)
میانگین روزانه °C (°F) ۱۹
(۶۶) ۲۰
(۶۸) ۲۲٫۵
(۷۳) ۲۶
(۷۹) ۳۰٫۵
(۸۷) ۳۳
(۹۱) ۳۴٫۵
(۹۴) ۳۵٫۵
(۹۶) ۳۲٫۵
(۹۱) ۲۹
(۸۴) ۲۴٫۵
(۷۶) ۲۱
(۷۰) ۲۷٫۵
(۸۲)
میانگین کمترین °C (°F) ۱۴٫۳
(۵۸) ۱۵٫۴
(۶۰) ۱۷٫۶
(۶۴) ۲۰٫۸
(۶۹) ۲۴٫۶
(۷۶) ۲۷٫۲
(۸۱) ۲۹٫۹
(۸۶) ۳۰٫۲
(۸۶) ۲۷٫۵
(۸۲) ۲۳٫۹
(۷۵) ۱۹٫۹
(۶۸) ۱۶٫۳
(۶۱) ۲۲٫۳
(۷۲)
سابقهٔ کمترین °C (°F) ۸
(۴۶) ۷
(۴۵) ۱۱
(۵۲) ۸
(۴۶) ۱۷
(۶۳) ۲۲
(۷۲) ۲۵
(۷۷) ۲۵
(۷۷) ۲۲
(۷۲) ۱۶
(۶۱) ۱۳
(۵۵) ۱۰
(۵۰) ۷
(۴۵)
بارندگی میلیمتر (اینچ) ۱۵٫۶
(۰٫۶۱) ۲۵٫۰
(۰٫۹۸) ۲۱٫۰
(۰٫۸۳) ۷٫۰
(۰٫۲۸) ۰٫۴
(۰٫۰۲) ۰٫۰
(۰) ۰٫۸
(۰٫۰۳) ۰٫۰
(۰) ۰٫۰
(۰) ۱٫۲
(۰٫۰۵) ۲٫۷
(۰٫۱۱) ۱۴٫۹
(۰٫۵۹) ۸۸٫۶
(۳٫۴۹)
میانگین روزهای بارندگی ۵ ۷ ۶ ۳ ۰ ۰ ۱ ۰ ۰ ۰ ۱ ۵ ۲۸
منبع شماره ۱: دفتر مرکزی هواشناسی دبی[۵]
منبع شماره ۲: Qwikcast [۶]
نوع حکومت و سیاست
از سال ۲۰۱۴ پلیس دبی از خودروهای لوکس و پرسرعتی همچون بوگاتی ویرون، بنتلی کانتیننتال، لامبورگینی اونتادور و… استفاده کرد.
دولت دبی در چهارچوب سلطنت مشروطه عمل میکند و از سال ۱۸۳۳ میلادی (۱۲۱۲ هجری شمسی) توسط خاندان آل مکتوم اداره میشود. شیخ محمد آل مکتوم حاکم فعلی شیخنشین دبی است. او نایب رئیس پادشاه امارات متحده عربی، نخست وزیر و رئیس مجلس وزیران امارات متحده عشربی نیز میباشد.
شهرداری دبی (به عربی: (به عربی: بلدیه دبی)) در سال ۱۹۵۴ میلادی و توسط حاکم وقت آن زمان، راشد بن سعید آل مکتوم برای برنامهریزی، خدمات شهری و نگهداری از امکانات محلی تأسیس شد. ریاست شهرداری دبی در حال حاضر در دست حمدان بن راشد آل مکتوم، نایب رئیس دبی میباشد که بر کار سازمانهایی از قبیل وزارت راه، برنامهریزی و بررسی و محیط زیست و وزارت بهداشت و دارایی نظارت دارد. همچنین شهرداری دبی مسئول بهداشت شهر و زیرساختهای فاضلاب نیز میباشد.
نیروی پلیس دبی در سال ۱۹۵۶ و در نایف تأسیس شد تا به اجرای قانون بپردازد. این نیرو تحت فرمان مستقیم شیخ محمد آل مکتوم، حاکم فعلی شیخنشین دبی میباشد.
شیخنشینهای دبی و راس الخیمه تنها شهرهایی در کشور امارات هستند که
دستگاه قضایی آنها با دستگاه قضایی فدرال کشور امارات مطابقت ندارد.
جمعیت، زبان و مذهب
نوشتار اصلی: جمعیت دبی
سال جمعیت
۱۸۲۲۱ ۱٬۲۰۰[۷]
۱۹۰۰۱ ۱۰٬۰۰۰[۸]
۱۹۳۰۱ ۲۰٬۰۰۰[۹]
۱۹۴۰۱ ۳۸٬۰۰۰[۷]
۱۹۵۴۱ ۲۰٬۰۰۰[۷]
۱۹۶۰۱ ۴۰٬۰۰۰[۱۰]
۱۹۶۸ ۵۸٬۹۷۱[۱۱]
۱۹۷۵ ۱۸۳٬۰۰۰[۱۲]
۱۹۸۵ ۳۷۰٬۸۰۰[۱۳]
۱۹۹۵ ۶۷۴٬۰۰۰[۱۳]
۲۰۰۵ ۱٬۲۰۴٬۰۰۰
۲۰۱۴ ۲٬۲۵۰٬۰۰۰
۲۰۱۶ ۲٬۵۰۲٬۷۱۵
۱ شهر دبی در سال ۱۹۶۸ برای اولینبار سرشماری شد؛ بنابراین ارقام جدول
بالا از سال ۱۹۶۸ به قبل، به صورت تخمینی از منابع مختلف تهیه شدهاست.
بر اساس سرشماری انجام شد توسط مرکز آمار دبی، جمعیت این شیخنشین تا سال ۲۰۰۹ میلادی ۱٬۷۷۱٬۰۰۰ بودهاست. مساحت شهر دبی ۴۹۷٫۱ مایل مربع (۱٬۲۸۷٫۴ کیلومتر مربع) میباشد و تراکم جمعیت بیش از ۴۰۸٫۱۸ بر کیلومتر مربع است که این مقدار بیش از ۸ برابر کل کشور میباشد. دبی بیستمین شهر گرانقیمت در منطقه، و بیستمین شهر گرانقیمت جهان میباشد.
در «سال ۲۰۰۵ میلادی»، ۱۷ درصد از جمعیت دبی را اتباع اماراتی تشکیل میداد. همچنین حدود ۸۵ درصد (۷۱ درصد از جمعیت کل امارات) از جمعیت مهاجر این شهر را اتباع آسیایی تشکیل میدهند که عمدتاً هندی (۵۱٪)، زبان بلوچی (۱۶٪)، بنگلادشی (۹٪)، فیلیپینی (۳٪) و جمعیت قابل ملاحظهای از سومالی که نزدیک به ۳۰٬۰۰۰ نفر میباشند هستند. یک چهارم از جمعیت کل امارات هم اصلیت ایرانی دارند. علاوه بر آمارهای بالا، ۱۶ درصد (۲۸۸٬۰۰۰ نفر) از جمعیت دبی در خوابگاههای کار جمعی زندگی میکنند که ملیت و نژاد آنها شناسایی نشدهاست اما تصور میشود که عمدتاً آسیایی باشند.
«در حدود سالهای ۱۳۸۶ شمسی»، بیشاز ده هزار دانشجوی ایرانی در دوبی میبودند که در مجموع «بیش از ۲۵ درصد جمعیت» این بندر رانیز، جمعیتی کلان از ایرانیها تشکیل، میدادند.[۱۴]
متوسط سن در این شیخنشین ۲۷ سال میباشد. میزان تولد تا سال ۲۰۰۵ میلادی، ۱۳٫۶ و میزان مرگ و میر ۱ درصد بودهاست.
کارگران ساختمانی و عمدهٔ شهر هندی هستند و بعد از آنها پاکستان که کمی بیشتر از هندیها کار شخصی هم دارند و فیلیپینیها هستند. بازار سنتی و کوچک دبی مثل موبایل فروشها، بقالیها و لوازم یدکی خودروفروشیها و بقیهٔ کارها با سرمایهٔ کوچک بیشتر به دست ایرانیهای قدیمی ساکن دبی میگردد. پس از ایرانیها، عربهای سوری و پاکستانیها بازار سرمایه را در دست دارند. ایرانیهای زیادی هم برای سرمایهگذاری در بازار کلان به جز املاک به دبی آمدهاند که البته مشخصا تعدادشان از کسانی که در املاک سرمایهگذاری کردهاند بیشتر نیست.
زبان رسمی دبی، عربی است اما زبان انگلیسی به صورت گستردهای توسط ساکنان این شهر استفاده میشود به طوری که به زبان اولیهٔ این شهر تبدیل شدهاست. دیگر زبانهایی که توسط که توسط ساکنان این شیخنشین به طور گسترده استفاده میشود شامل هندی، فارسی، اردو، بنگالی، تامیل، تاگولوگ، چینی، مالایالم میباشد.
مادهٔ ۷ از قانون اساسی موقت کشور امارات متحده عربی، دین اسلام را به عنوان دین رسمی این کشور اعلام کردهاست. علاوه بر اسلام، تعداد قابل توجهی از ساکنان دبی، مسیحی، هندو، بودایی، سیک و بهائی هستند.
گروههای غیر مسلمان میتوانند خانهها و عبادتهای خودشان را داشته باشند. در حالی که دولت کشور امارات مجوز قانونی به گروههای مذهبی نمیدهد، اما ممکن است برخی از ۷ شیخنشینهای این کشور استقلال داخلی به برخی از مذاهب بدهند. دبی نیز تنها شیخنشین کشور امارات است که معابد هندو و گوردوا (معابد سیکها) را دارد. طبق سرشماری اخیر افراد ملت هندوستان بیشترین جمعیت مستقر در دبی را تشکیل میدهند. گروههای غیر مسلمان، کمکهای نقدی را تنها میتوانند از بین خود جمعآوری کرده و یا از خارج دریافت کنند و میتوانند در ملأ عام دینشان را تبلیغ کنند. اما از دین برگشتن یا توزیع نشریات مذهبی به شدت خلاف قانون بوده و علاوه بر جریمهٔ نقدی و پیگرد قانونی، به خاطر رفتار توهین آمیز به آئین اسلام، فرد مجرم یا به زندان میرود یا از کشور اخراج میشود.
اتباع اسرائیلی حق ورود به دبی را ندارد.
اقتصاد
دبی و دیره، بنادر مهمی برای تولیدکنندگان غربی است. بیشتر مراکز مالی و
بانکها در منطقه بندری میباشد. دبی اهمیتش را به عنوان یک مسیر تجاری در
دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ به دست آورد. شهر دبی تجارت آزاد طلا دارد. بندر جبل علی
در دهه ۱۹۷۰ ساخته شده و بزرگترین بندر دستساز بشر در جهان است. اما دبی
به صورت فزایندهای در حال پیشرفت به عنوان مرکزی برای صنایع خدماتی از
قبیل فناوری اطلاعات و سرمایهگذاری میباشد. خطوط حمل و نقل توسط
هواپیمایی امارات تقویت شده و در سال ۲۰۰۶ حدود ۲۸ میلیون مسافر را جابهجا
کردهاست. همچنین در دبی مناطق آزاد برای صنایع بخصوص وجود دارد از قبیل
شهر اینترنتی دبی و شهر رسانهٔ دبی، که با یک فیلتر محدود شده و برخی
سایتها و سایتهای اسراییلی بستهاست و فرستادن صدا در اینترنت غیرقانونی
است. البته در مناطقی مثل TECOM (Dubai Technology, Electronic, Commerce
& Media Free zone Authority) این سایتها بسته نیستند.
سبک معماری
آسمانخراشهای دبی مارینا در شب
دبی دارای سبکهای مختلفی از معماریهای جهان میباشد. اما بسیاری از تفاسیر مدرن معماری اسلامی را میتوان در این شهر پیدا کرد. دبی نه تنها در نوآوری و ساختوساز اسلامی در بین جهان عرب رتبهٔ اول را دارد بلکه به صورت بینالمللی هم در ردههای بالای ساخت و ساز قرار دارد.
ساخت و ساز در دبی خیلی سریعتر از کشورهای غربی پیش میرود و علتش این است که نیروی کار ارزانی از آسیا در اختیار گرفتهاست. یکی از مهمترین علل پیشرفت در ساخت و ساز اینست که دبی در حال متنوع ساختن اقتصادش است. در واقع دبی نمیخواهد به درآمد نفت که تصور میشود تا سال ۲۰۱۵ تمام شود، تکیه کند. از جمله اقداماتی که دبی را برجسته کرده، ساخت بلندترین برج جهان با ارتفاع ۸۲۸ متر و ساخت جزایر مصنوعی جهان و جزایر نخلی میباشد.
رودخانهٔ خور دبی شهر دبی را به ۲ بخش دیره و بر دبی تقسیم کردهاست. ۴
پل از روی خور و یک تونل به نام نفق الشندقه که از زیر آب میگذرد این ۲
قسمت را به هم مربوط میکنند. (دیره در شرق (راست) و بر دبی در غرب (چپ)
قرار دارند)(توضیح:طبق نقشه جغرافیایی دیره در شمال و بر دبی در جنوب دبی
قرار گرفتهاست، به احتمال قوی نگارنده این مطلب حین نگارش برروی یکی از
پلهای مذکور و رو به دریا ایستاده بوده) دیره محلی بازاری، سنتی و قدیمی و
کارگری است. اما بخش بر دبی محلی است که مسئولین دبی قصد دارند از آن شهری
مدرن با بافت مدرن درست کنند. خیابان شیخ زاید با ساختمانهای مجلل و بلند،
پایین شهر جدید دبی شدهاست و بزرگترین برج دنیا را در خود جای دادهاست.
بالای شهر دبی، ساحل کناری جمیرا خواهد بود با انواع ویلاهای مجلل چندین
میلیون دلاری و پالمهایی که در دل خلیج فارس پی ریزی و بنا شده. حدود ۵۰
درصد سرمایهٔ وارد شده در سالهای اخیر به دبی از طریق بخش املاک بوده، به
طوری که متقاضیان با خرید خانهها و آپارتمانها به صورت هوایی و ۹۹ ساله،
صاحب امتیاز اقامت خواهند شد. قبلاً اختیار خانه بدون اجاره کردن آن برای
بیگانهتباران امکانپذیر نبود.
ترابری
نوشتار اصلی: ترابری در دبی
کنترل حمل و نقل در دبی توسط «سازمان جادهها و حمل و نقل» انجام
میشود. در سال ۲۰۰۹ توسط سازمان آمار شهرداری دبی گزارش شد که حدود
۱٬۰۲۱٬۸۸۰ خودرو در این شهر وجود دارد. آمار در سال ۲۰۱۰ نشان داد که تنها ۶
درصد از ساکنان این شهر از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده میکنند. این در
حالی است که دولت دبی به شدت در حال سرمایهگذاری بر روی زیرساختهای حمل و
نقل عمومی در سطح شهر میباشد. اما با این وجود تعداد خودروهای شخصی اضافه
شده در هر سال کاهش نمییابد. این پدیده بروز ترافیکهای سنگین در دبی را
سبب شدهاست.
مکران
هوایی
نوشتارهای اصلی: فرودگاه بینالمللی دبی و فرودگاه بینالمللی آل مکتوم
فرودگاه بینالمللی دبی (یاتا: DXB؛ ایکائو: OMDB) مرکز اصلی هواپیمایی امارات یا پرواز امارات (به انگلیسی: Fly Emirates) است. هواپیمایی امارات نام خطوط هوایی رسمی دولت دبی است که در حال حاضر به ۱۱۱ شهر در ۶۲ کشور از ۶ قاره جهان به طور مستقیم پرواز دارد. پرواز امارات از سمت سازمان بینالمللی حمل و نقل هوایی به عنوان «برترین شرکت هواپیمایی سال ۲۰۱۱» انتخاب شدهاست. این فرودگاه هماکنون ۱۲اُمین فرودگاه شلوغ جهان از لحاظ تعداد مسافران است. همچنین ۵اُمین فرودگاه شلوغ جهان از لحاظ تعداد مسافران بینالمللی میباشد. علاوهبر آن این فرودگاه با حمل ۱٬۹۳۷ میلیون تن محموله و بار، ۸اُمین فرودگاه شلوغ باری جهان در سال ۲۰۰۹ بودهاست. در همان سال ۲۰۰۹ نیز ۴۴اُمین فرودگاه شلوغ جهان بر پایهٔ تردد هواپیما بودهاست.
رتبهٔ این فرودگاه از نظر شلوغی در جهان در سالهای گذشته به قرار زیر است:
بر پایه تعداد مسافران: این فرودگاه تا قبل سال ۲۰۰۷ در فهرست ۳۰ فرودگاه
شلوغ جهان نبودهاست. در سال ۲۰۰۷ رتبهٔ ۲۷ و در سال ۲۰۰۸ رتبهٔ ۲۰ و در
سال ۲۰۰۹ رتبهٔ ۱۵ و در سال ۲۰۱۰ رتبهٔ ۱۳ و در سال ۲۰۱۱ رتبهٔ ۱۲ را بدست
آورد.
بر پایه تعداد مسافران بینالمللی: در سال ۲۰۰۵ رتبهٔ ۱۱ و در سال ۲۰۰۶
رتبهٔ ۱۰ و در سال ۲۰۰۸ رتبهٔ ۶ و در سال ۲۰۱۰ رتبهٔ ۵ را بدست آورد.
بر پایه حمل بار و محموله: در سال ۲۰۰۲ رتبهٔ ۲۱، در ۲۰۰۳، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵
رتبهٔ ۱۸، در ۲۰۰۶ رتبهٔ ۱۷، در ۲۰۰۷ رتبهٔ ۱۳، در ۲۰۰۸ رتبهٔ ۱۱ و در ۲۰۰۹
و ۲۰۱۰ رتبهٔ ۸ را به دست آورد.
فرودگاه مکران دارای ۳ ترمینال لوکس است که پروازهای شرکتهای خارجی از ترمینال ۱ و ۲ و پروازهای هواپیمایی امارات از ترمینال ۳ صورت میپذیرد. ترمینال ۳ فرودگاه دبی بزرگترین ساختمان جهان از نظر مساحت میباشد. مساحت این ترمینال ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ مترمربع میباشد. فرودگاه بینالمللی دبی دارای یک مرکز خرید به نام «دوتی فیری» (به انگلیسی: Duty Free) (به معنی معاف از گمرک) نیز میباشد. این فرودگاه جوایز بسیاری به خاطر طراحی و سرویس عالیاش بردهاست.
به جزء فرودگاه بینالمللی دبی، یک فرودگاه دیگر با نام فرودگاه بینالمللی آل مکتوم (یاتا: DWC؛ ایکائو: OMDW) در منطقهٔ جبل علی دبی ساخته شدهاست، که ساخت آن از سال ۲۰۰۴ آغاز شد و در سال ۲۰۱۰ اولین فاز آن افتتاح شد. فاز اول این فرودگاه جدید، ظرفیت حمل بیش از ۲۵۰٬۰۰۰ تن بار و جابجایی ۵ میلیون مسافر در سال را دارد. علاوهبر آن یک باند مخصوص برای هواپیمایی ایرباس آ-۳۸۰ (Airbus A380) را دارد.
در صورت ساخت کامل فرودگاه آل مکتوم، این فرودگاه با ۵ باند فرود و ۴
ترمینال، بزرگترین فرودگاه جهان میشود که خواهد توانست بیش از ۱۶۰ میلیون
مسافر و ۱۲ میلیون تن محموله را در سال جابهجا کند. انتظار میرود که این
فرودگاه در سال ۲۰۱۷ به صورت کامل بهرهبرداری شود.
زمینی
یک اتوبوس در دبی مارینا.
پنج راه اصلی دبی را به شهرهای دیگر کشور امارات متصل میکند: آزادراه شیخ زاید، آزادراه امارات، بزرگراه دبی-حتا، آزادراه دبی-الهباب، آزادراه عود میثا. علاوهبر این ۵ بزرگراه اصلی، چند بزرگراه دیگر نیز مناطق مختلف دبی را به هم متصل میکند. بخش غربی و شرقی دبی نیز توسط ۴ پل با نامهای ال مکتوم، قرهود، بیزنس بی و پل شناور و ۱ تونل با نام شندغه وصل میشود.
مطابق آمار، اتوبوس شهری دبی در سال ۲۰۰۸ در ۱۴۰ مسیر خدمترسانی کردهاست و ۱۰۹ میلیون نفر را در همان سال جابهجا کردهاست. در پایان سال ۲۰۱۰ میلادی، ۲٬۱۰۰ اتوبوس در شهر دبی در حال خدمترسانی بودند. ایستگاههای اتوبوس در دبی دارای تهویهٔ مطبوع و کولر گازی میباشند و همین امر باعث تشویق ساکنان به استفاده از اتوبوس شهری به جای خودروی شخصی شدهاست.
دبی دارای یک خطوط تاکسیرانی بسیار گسترده نیز میباشد که بیشتر حمل و
نقل این شهر توسط آن انجام میشود. این تاکسیها به رنگ کِرِم میباشند.
بیش از ۳ هزار تاکسی در شیخنشین دبی وجود دارد که هر روز به طور متوسط
۱۹۲٬۰۰۰ سفر انجام میدهند و ۳۸۵٬۰۰۰ مسافر را جابهجا میکنند. در سال
۲۰۰۹ میلادی، تاکسی دبی بیش از ۷۰ میلیون سفر انجام داد و به حدود ۱۴۰
میلیون مسافر خدماترسانی کرد.
خطوط مترو
ایستگاه برجمان، مترو دبی در سال ۲۰۰۹
نوشتارهای اصلی: مترو دبی و مونوریل پالم جمیرا
پروژهٔ ۳٫۹۸ میلیارد دلاری مترو دبی در حال حاضر بهرهبرداری شدهاست اما هنوز بخشهایی کوچکی از آن در دست ساخت است. افتتاح کامل خط قرمز و خط سبز این مترو در سال ۲۰۱۰ بود. مترو دبی ارزانترین شبکهٔ مترو جهان، بعد از متروی تهران در ایران میباشد. خط سبز این مترو، منطقهٔ الراشدیه را به مرکز شهر و خط قرمز آن، فرودگاه بینالمللی دبی را به جبل علی متصل میکند. راهاندازی خط آبی (۲۰۱۱) و خط بنفش (۲۰۱۲) نیز در دست ساخت است. مترو دبی دارای ۴۷ ایستگاه است که ۳۷ ایستگاه آن روی زمین و ۱۰ ایستگاه آن در زیر زمین است.
مترو دبی اولین شبکهٔ خطوط مترو شهری است که در شبه جزیره عربستان ساخته شدهاست.
مونوریل پالم جمیرا یک خطوط مونوریل است که در جزیرهٔ مصنوعی پالم جمیرا
قرار دارد. این مونوریل، جزیرهٔ پالم جمیرا را به سرزمین اصلی دبی متصل
میکند و به خط قرمز مترو دبی ختم میشود. این مونوریل در ۳۰ آوریل ۲۰۰۹
افتتاح شد.
دریایی
دبی دارای دو بندر اصلی میباشد: بندر راشد و بندر جبل علی. بندر جبل علی بزرگترین بندرگاه ساخته شده به دست انسان، بزرگترین بندر خاورمیانه و ۷اُمین بندر شلوغ جهان میباشد.
یکی از روشهای سنتی که میتوان از بر دبی به دیره رفت، استفاده از
قایقهایی مرسوم به عَبرَه است که در رودخانهٔ دبی با نام «خور» موجود است.
همچنین اتوبوسهای دریایی نیز در این رودخانه فعالیت میکند.
فرهنگ
دبی در حال غنی ساختن فرهنگش میباشد با ساخت دهکده فرهنگی دبی که شامل
موزههای هنری و کتابخانهها و مدارس رقص و موزیک، فروشگاه کتابهای کمیاب و
فضاهای باز برای تفریح و استراحت میباشد. دبی دارای چندین سالن تئاتر
میباشد از جمله تالار سلطنتی، تئاتر جامعه دبی و تئاتر مدینه که میزبان
بسیاری از کارهای هنری و تولیدات کشورهای غربی است. جشنواره بینالمللی
فیلم دبی، جشنوارهای است که هر ساله در این شهر برگزار شده و ستارههای
دنیا را از سراسر جهان جذب میکند.
گردشگری در دبی
نوشتار اصلی: گردشگری در دبی
دبی مال بزرگترین مرکز خرید جهان از نظر مساحت میباشد. این مرکز خرید
بخشی از پروژهٔ ۲۰ میلیارد دلاری برج خلیفه است. دبی مال در اواخر سال ۲۰۰۸
میلادی برای عموم باز شد.[۱۵][۱۶]
گردشگری یکی از استراتژیهای مهم امیرنشین دبی برای سرازیری دلار به امارات متحده میباشد. گردشگری دبی بیشتر بر خرید است اگر چه جذابیتهای مدرن و تاریخی نیز دارد. در سال ۲۰۰۷ میلادی شهر دبی ۸اُمین شهر پربازدید جهان بود. انتظار میرود که در سال ۲۰۱۵ میلادی، ۱۵ میلیون گردشگر به دبی سفر کند.
دبی مشهورترین شیخنشین در میان شیخنشینهای هفتگانه کشور امارات متحده عربی است. دبی از دیگر امارتهای امارات متحده عربی جدا و متمایز است زیرا درآمد نفت تنها ۶٪ از تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهد و درآمد اصلی آن از منطقه آزاد جبل علی و گردشگری است. شهر دبی با دیگر شهرهای کشور امارات متفاوت است و بخش زیادی از درآمد آن توسط صنعت گردشگری تأمین میشود.
دبی به «پایتخت خرید خاورمیانه» مشهور است و به تنهایی بیش از ۷۰ مرکز
خرید بزرگ (شامل دبی مال، بزرگترین مرکز خرید جهان) را در خود جای
دادهاست.
جشنواره خرید دبی
نوشتار اصلی: جشنواره خرید دبی
این فستیوال هر ساله به مدت یک ماه از ژانویه شروع میشود. این فستیوال
کل دبی را به یک مرکز خرید تبدیل میکند. علاوه بر آن، این فستیوال
دربرگیرنده برنامههای موسیقی، نمایشگاههای هنری و رقص محلی میباشد.
[نمایش]
مرکزهای معروف خرید در دبی
گردشگری فرهنگی
برای بازدیدکنندگان دبی، فرهنگ بعد از خرید در درجه دوم جذابیت قرار
دارد. مناظری از فرهنگ قدیم دبی درحالیکه این فرهنگ تحت سلطه سرعت سریع
پیشرفت اقتصادی شده میتواند در مناطق اطراف نهرها دیده شود. ساختمانهای
اطراف نهر نشانگر یک شهر قدیمی است. دهکده غوص (قریه الغوص) و دهکده میراثی
(قریه التراث)، ماهیگیری و یافتن مروارید را به نمایش میگذارد. از دیگر
جاذبهها میتوان به خانه شیخ سعید المکتوم، موزه دبی و منطقهٔ بستکیه و
روستای حتی اشاره کرد. تاریخ این روستا به دو تا سه هزار سال قبل برمیگردد
و شامل ۳۰ ساختمان است و در ۱۱۰ کیلومتری جنوبی شهر دبی در قلب کوههای
حتی و در امتداد رشتهٔ کوه حجر واقع شدهاست. موزه دبی در سال ۱۹۷۱ به
منظور نمایش سبک زندگی سنتی دبی ایجاد شد و شامل عتیقهجات و مصنوعاتی
میباشد که از آفریقا و کشورهای آسیایی از طریق تجارت به دبی وارد شدهاند.
مسجد شندغه نیز ۲۰۰ سال قدمت دارد.
مناطق گوناگون
منطقهٔ صنعتی دبی جبل علی نام دارد که از کشورهای زیادی از جمله چین و
تایوان و تایلند در آن برای تولید به عنوان منطقهٔ کاملاً آزاد در آن جمع
شدهاند.
منطقهٔ آموزشی دبی در غرب و دورترین نقطهٔ بر دبی قرار دارد. اسم این شهر
«شهرک دانش» است. همینطور دبی دارای دانشگاه نسبتاً معروفی به اسم دانشگاه
آمریکایی است که در نزدیکی شهر دانش قرار دارد.
شهر اینترنتی و شهر رسانه هم در انتهای خیابان ساحلی جُمیرا و پس از عبور از برج عرب قرار گرفتهاند.
بستکیه. یکی از مناطق مهم و تاریخی این شهر است.
بزرگترین مرکز خرید دنباله دار دبی به نام مرکز تجاری تفریحی دبی میباشد.
همچنین ساختمان دیگری که برنامهریزی شده تا دبی را به یک منطقه مرکزی
تجاری تبدیل کند، خلیج تجاری است. جایی که زمانیکه تمام شود، حدود ۵۰۰
آسمان خراش را در حوالی منطقه الحاقی دست ساز Dubai Greek به نمایش
میگذارد.
بر دبی:
بر دبی توسط پیش آمدگی خلیج فارس به داخل خشکی که مشابه رودخانهاست و
خور نامیده میشود به دو قسمت تقسیم شدهاست، قسمت غربی این تقسیم که قسمت
قدیمی تر شهر است بر دوبی نامیده میشود، اما قسمت شرقی آن بر دیره نامیده
میشود.
[نمایش]
ن ب و
محلهها و منطقههای دبی
پارکهای مهم شهر دبی
نوشتار اصلی: پارکهای دبی
دبی بوستانهای فراوانی دارد که نام مهمترین آنها در الگوی زیر است.
[نمایش]
ن ب و
پارکهای دبی
پارکهای آبی شهر دبی عبارتاند از:
وایلد وادی
لیجر لاند
آکواونچر
پارک آبی آتلانتیس
بازارها
بازارهای سنتی معروف دبی عبارتاند از:
بازار مرشد.
نایف.
سبخه. یکی از قدیمیترین بازارهای دبی میباشد.
تخته (الصنادق).
بازار طلای دبی.
بازار الرأس.
بازار بندر طالب.
بازار جمیرا
بازار تیس
بازار بلوشستان
بازار مدینه الجمیرا
بازار ریف مال
بازار نایف
بازار مرشد
ورزش
نوشتار اصلی: ورزشهای سنتی در امارات متحده عربی
فوتبال و کریکت، محبوبترین ورزشهای شهر دبی میباشد. دبی دارای ۶ تیم فوتبال با نامهای الوصل، الشباب، الاهلی، النصر، دبی سی.اس. سی، حتی است. باشگاه الوصل بعد از باشگاه العین، پرافتخارترین تیم در لیگ فوتبال امارات متحده عربی است. بازی کریکت نیز توسط قشر بزرگی از ساکنان دبی همانند هندیها، سریلانکاییها، پاکستانیها، بنگلادشیها، انگلستانیها، استرالیاییها و آفریقای جنوبیها دنبال میشود. در سال ۲۰۰۵ شورای بینالمللی کریکت، مقر خود را از شهر لندن به دبی تغییر داد.
مسابقهٔ اسبسواری دبی را جام جهانی دبی مینامند که هر ساله در حال برگزاری است و شرکتکنندگان بینالمللی برای شرکت در آن به این شهر میآیند.